बदलिँदो जीवनशैली र खानपानमा आएको अस्वस्थ परिवर्तनका कारण नेपालमा मधुमेहका बिरामी ह्वात्तै बढीरहेका छन्। मधुमेह भनेको शरीरमा सुगरको मात्रा बढी हुने रोग हो। नेपाली समाजमा यसलाई चिनी रोग भनेर चिनिन्छ। मानव शरीरमा चिनीको आवश्यकता हुन्छ। शरीरमा चिनी नहुने हो भने मानिस बाँच्न सकदैन। तर जब शरीरमा चिनीको मात्रा बढ्छ त्यसले भने असर देखाउन थाल्छ।
चिनीको मात्रा बढी भयो भने शरीरमा यसले विभिन्न अंगलाई असर गर्न थाल्छ। शरीरमा भएको चिनीको मात्रा जसलाई ग्लुकोज भनिन्छ। मानिसले जुनसुकै खाना खाइसकेपछि शरीरमा ग्लुकोजको रुपमा प्रवेश गर्छ र त्यसबाट कोष संचालन गर्ने शक्ति आउँछ। चिनीबाट कार्बाेहाइटेड र इनर्जी पाइन्छ। त्यसलाई प्रयोग गराउने भनेको इन्सुलेनले हो। त्यो भनेको हाम्रो पेटको भागमा रहेको प्यानक्रियाज ग्रन्थीले उत्पादन गर्ने हर्मोन हो। इन्सुलिनको काम भनेको शरीरमा बनेको ग्लुकोजलाई शरीरका विभिन्न कोषहरुमा लगेर प्रयोगमा ल्याउने हो।
जब शरीरमा इन्सुलिन बन्दै बनेन भने त्यसलाई ‘टाइप वान मधुमेह’ भनिन्छ। प्रकार १ मा इन्सुलिनको मात्रा शून्य हुन्छ। बाँच्नको लागि इन्सुलिन नै चाहिन्छ। यो समस्या बच्चामा बढी देखिन्छ। शरीरमा इन्सुलिन छ तर पर्याप्त मात्रामा उत्पादन गरेन अथवा शरीरले भएको इन्सुलिनलाई राम्रोसँग प्रयोगमा ल्याउन सकेन भने त्यो ‘टाइप टु’ मधुमेह हो। यो समस्या विगतमा ५० वर्ष माथिकालाई देखिन्थ्यो। तर पछिल्लो समय अस्वस्थ जीवनशैलीका कारण ३० वर्ष र त्यो भन्दा कम उमेरमा पनि देखिन थालेको छ।
युवा उमेरमा मधुमेह देखिने क्रम बढ्नुको प्रमुख कारण अव्यवस्थित जीवनशैली हो। खेलकुदमा व्यस्त हुनुपर्ने बेलामा मोबाइलमा व्यस्त हुँदा बालबालिकामा पनि यो प्रकारको मधुमेह बढ्दै गएको छ।
अर्को भनेको गर्भवती अवस्थामा पनि मधुमेह हुन्छ। गर्भवती हुनुभन्दा पहिला मधुमेह नभएको र गर्भवती भएको २४ हप्तादेखि २८ हप्ताको बीचमा रगत परीक्षण गर्दा मधुमेह देखियो भने त्यसलाई गर्भवती अवस्थामा देखिने मधुमेह भनिन्छ। चिकित्सकिय भाषामा यसलाई जेसटेसनल मधुमेह भनिन्छ। गर्भवती समयमा मधुमेह भएको खण्डमा आमा, शिशु दुवैमा समस्या आउँछ। शिशु जन्मेपछि पनि भविष्यमा आमा र शिशु दुवैलाई मधुमेह हुने सम्भावना हुन्छ।
डेलिभरीपछि यो समस्या हराउँछ तर बेलैमा नियन्त्रण गरिएन भने पछि त्यो प्रकार २ को मधुमेहमा परिवर्तन हुन सक्छ। डेलिभरीपछि मेरो सुगर हरायो भनेर ढुक्क बस्नुहुँदैन। अस्वस्थ जीवनशैली तथा खानपानमा ध्यान दिनुपर्छ। संसारमा प्रत्येक ६ जना महिलामध्ये १ जनालाई यो भएको पाइएको छ।
Source: https://swasthyakhabar.com/
siteadmin
If you are worried about diabetes problems, then you must look after expert endocrinologists. Vayodha hospital with expert endocrinologists delivers quality health care, reduce Diabetes problems as well as treatments for hormone problems. So book an appointment with an expert endocrinologist at Vayodha hospital. (The private hospital in Kathmandu, Nepal)https://www.vayodhahospitals.com/doctors/
https://www.vayodhahospitals.com/Department/best-endocrinology-hospital-expert-endocrinologists/